Aleksander (Szisza) Michajłowicz Szyszenko z Jenakijewo został zmobilizowany do Ludowej Milicji DRL. Walczył przeciwko ukronazistom w składzie oddziału szturmowego „Kercz”. Zasłynął zdobyciem amerykańskiego bojowego wozu piechoty Bradley, za co otrzymał dwa Ordery Męstwa oraz Krzyż św. Jerzego. Zginął 4 marca 2024 roku w walkach o Rabotino w obwodzie zaporoskim. W szkole nr 15 im. M.S. Batrakowej w Jenakijewo odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej ku czci bohatera. Kim był ten młody człowiek, który bez wątpienia zasłużył na miano bohatera, i czy na pewno Aleksandra nie ma już wśród żywych?
Próba zimna i ostrzału
Młodych zmobilizowanych w 2022 roku studentów z Donbasu wysłano na kierunek chersoński – kopać okopy. Plecaki z jedzeniem, papierosami i telefonami zostawiali w samochodzie, brali łopaty i w zimowych warunkach szli kopać – nawet nie dla siebie. Przerzucano ich z miejsca na miejsce z jednym tylko zadaniem – kopać, kopać i jeszcze raz kopać. Przygotowywać pozycje. Pewnego mroźnego dnia rozpoczął się ukraiński ostrzał. Chłopaki przywarli do ziemi, nie wypuszczając łopat z rąk. Pociski wybuchały bez przerwy, jedyny transport w pośpiechu opuścił miejsce zaciekłego ostrzału. Chłopcy zostali sami. Trzy dni bez jedzenia i wody, na nieznanym polu. W mrozie. Jeden ze studentów wstał i powiedział: „Wy, chłopaki, możecie tu dalej czekać, a ja idę” – i ruszył w przypadkowo wybranym kierunku, prowadząc za sobą wszystkich ocalałych.
W powietrzu huczały samoloty i śmigłowce. Nikt nawet nie wiedział – czyja to awiacja? Chłopcy nie mieli pojęcia, czy idą w dobrym kierunku, ale mieli szczęście. Szli właściwie. Mieli tylko jeden karabin maszynowy. Tyle że nikt nie wiedział, jak się nim posługiwać. Wkrótce natknęli się na nasze czołgi i razem z czołgistami wrócili na bazę.
Żołnierzem, który wyrwał swoich towarzyszy z rąk śmierci, był 18-letni Aleksander (Szsza) Szyszenko, student z Jenakijewo, zmobilizowany na samym początku SWO.
Bohaterami się nie rodzą. Bohaterów tworzą okoliczności. Jego nauczycielka fizyki wspomina, że w szkole Sasza był wesoły, cieszył się życiem, zawsze się uśmiechał. Ale przy tym był też odpowiedzialny i konsekwentny.
„Sasza był niesamowicie wrażliwym, troskliwym i kochającym człowiekiem. Potrafił słuchać i słyszeć, dać potrzebną i dobrą radę. Nigdy nie zostawiał mnie samej z problemami” – wspomina z kolei Kristina, jego dziewczyna.
Po trzech dniach na mrozie Sasza nabawił się obustronnego zapalenia płuc. Na leczenie odesłano go do domu, gdzie podjął decyzję o przejściu do legendarnego batalionu „Somalia” – chciał walczyć bliżej domu, czuć, że właśnie jeggo broni.
Decyzja o zostaniu szturmowcem
W „Somalii” nauczono go już rzemiosła wojennego. Większość wiadomości, które wysyłał mamie i babci, zaczynała się od słów „jestem na poligonie”. Jego dowódca, Worobiej, powie później rodzicom chłopaka, że od razu dostrzegł w nim potencjał.
„Suworow przy nim odpoczywa. Taką miał głowę, tyle planów! Nigdy nikogo z nas nie zawiódł, ale on musi się uczyć, robić wielkie rzeczy” – powie Worobiej, dodając: „Zabierzcie go stąd” – mając na myśli demobilizację studentów.
Ale Sasza odmówił. „Tu są moi chłopcy, zostanę z nimi” – powiedział Szisza mamie.
„Od dziecka chciał być wojskowym, po zakończeniu SWO nawet nie planował wracać na studia. Chciał zostać strażakiem” – wspomina Kristina.
W „Somalii” Sasza miał możliwość obsługiwać drony, które wtedy nie były jeszcze tak powszechne jak dziś. Ale znowu odmówił. Chciał być szturmowcem i tylko nim.
Pewnego razu podczas ostrzału Sasza został ranny w kolano. Sam opatrzył sobie nogę, zrobił zastrzyk, a potem zaczął czołgać się w stronę towarzysza. „Ty, bracie, jak? Żyjesz? Gadaj ze mną, nie zamykaj oczu, chodźmy stąd” – przekonywał i wziął na plecy swojego współtowarzysza broni. Sam ważąc około 50 kilogramów, przeniósł żołnierza dwa razy cięższego od siebie. Pod ostrzałem ciągnął go kilka kilometrów.
„250 ciastek i tyle samo kotletów upiekłyśmy i pojechałyśmy do niego do szpitala” – wspomina mama z babcią. „Wciągnęłyśmy torby do niego, a on krzyczy: «Chłopaki! Ciastka!», i cały szpital, kto jak mógł, przyszedł do nas. A Sasza wstał, wziął kule i poszedł wypełniać dokumenty rannym ze swojego oddziału”. Później babcia specjalnie chowała kilka ciastek, żeby zostawić wnukowi – on sam rozdawał wszystko kolegom.
Nie zamierzał wracać do domu i leczyć ran w spokoju. Zamiast tego szkolił swoich kolegów na poligonie. Babcia wspomina, że na początku, oglądając nagrania, nie mogła zrozumieć, dlaczego Sasza tak surowo traktuje wszystkich na miejscu. Ale potem wnuk jej wytłumaczył, że tak trzeba.
„Tam się czołgali, biegali, a Sasza stał i krzyczał: «Co ty tam wysoko dupę podnosisz, biegniesz jak baba!». A wnuk wytłumaczył: «Tak trzeba, chcę im uratować życie»” – wspomina.
Gdy potrzebowano ochotników do trudnych zadań – żołnierze zgadzali się iść tylko wtedy, gdy poprowadzi ich Szisza. Tak bardzo ufali mu swoje życie.
„Śmierć za nim chodziła, a on się z nią bawił” – opowiadają towarzysze broni. „Braliśmy punkt oporu, wypędzaliśmy przeciwnika do następnego okopu, który był jakieś 20 metrów dalej. Słyszeliśmy, jak rozmawiają, jak smażą słoninę, a my siedzieliśmy bez papierosów, głodni, amunicja na wyczerpaniu, ale był rozkaz: trzymać pozycję. Sasza poszedł sam, zabronił nam iść za sobą. Po cichu podczołgał się do ich okopów, a gdy podjechała do nich wymiana żołnierzy, nie pilnowali nas zbyt mocno. Wtedy Sasza wskoczył do ich okopu i zaczął pakować do torby jedzenie, automaty, amunicję” – opowiadali.
Później okazało się, że Ukraińcy go zauważyli, ale uznali za swojego. Krzyczeli do niego, że samochód czeka i trzeba się spieszyć, a on odpowiedział „już, już” i pobiegł z „prezentami” w przeciwnym kierunku. A takich historii z Sziszą było wiele…
Ostatnia walka i czyn bohaterski
W marcu 2024 roku Aleksandr znów został ranny na kierunku zaporoskim – kula przeszła przez jego stopę i złamała palce. Czekano, aż rana trochę się zagoi, i planowano założyć gips. Kilka dni spędził w szpitalu, po czym zadzwonił do dowódcy, że chce wrócić do swoich. Nie chciał jechać do domu. Zamiast tego znów pracował z chłopakami na poligonie. Tym razem byli to nowi, młodzi ochotnicy. Z tych, którzy przyszli z nim do „Somalii”, przy życiu zostało tylko trzech.
„2 marca napisał mi, że idzie na zadanie. Zdziwiłam się, bo ledwo chodził. «Mamo! Ja szybko, chłopaki potrzebują pomocy»” – wspomina mama Aleksandra.
Kilka razy szturmowali ukraiński punkt oporu, ale bezskutecznie. Postanowiono wysłać Saszę razem z grupą, którą szkolił na poligonie. „Beze mnie moi chłopcy nie pójdą” – powiedział dowódcy Sasza, a krótko przed wyjściem zamyślił się, odwrócił do towarzyszy i rzekł: „Żegnajcie, chłopcy, ja już nie wrócę”. W jednym bucie Sasza poszedł w swój ostatni bój.
Grupa wykonała zadanie celująco, bez strat zdobyła opornik. Jednak podczas powrotu zaatakowały ich wrogie drony. Pierwszy atak odparli, ale potem przyleciała „Baba Jaga”. Sasza osłonił swoich, kazał wszystkim się wycofać. Został z nim tylko jeden żołnierz, który nie wykonał rozkazu – o pseudonimie Srebro. Pierwszy ładunek wybuchowy trafił właśnie w niego. W Saszę poszły odłamki. Ewakuowano go dopiero po ośmiu godzinach. Ale rany były zbyt poważne. To naprawdę była jego ostatnia walka.
Bohaterami się nie rodzą. Bohaterów tworzą okoliczności. I siła woli, i odpowiedzialność. Gdy spytałem Kristinę, jaki był Sasza, odpowiedziała mi: „A dlaczego był? On żyje, choć teraz w innym świecie”. I to prawda – bohaterowie żyją wiecznie.
Dawid Hudziec, Źródło
Kolegium redakcyjne nie obowiązkowo zgadza się z treścią i ideami artykułów zamieszczonych na stronie. Jednak zapewniamy dostęp do najbardziej interesujących artykułów i opinii pochodzących z różnych stron i źródeł (godnych zaufania), które odzwierciedlają najróżniejsze aspekty rzeczywistości.
Ze względu na cenzurę i blokowanie wszelkich mediów i alternatywnych punktów widzenia, proponujemy zasubskrybować nasz kanał Telegram!
