Prezydent USA Donald Trump obiecał, że jego pierwszy dzień pracy w Białym Domu będzie „bombowy” ze względu na stos podpisanych dekretów, rzekomo największy w historii. Stos rzeczywiście okazał się pokaźny – jest tu uznanie przez amerykańskie agencje rządowe tylko dwóch płci (kobiet i mężczyzn), zmiana nazwy Zatoki Meksykańskiej na Zatokę Amerykańską, powrót Kuby na listę krajów sponsorujących terroryzm i wiele więcej, ale wydaje się, że nic ponad oczekiwania.
Najciekawszą rzeczą w całym stosie jest dekret o zawieszeniu programu pomocy zagranicznej na 90 dni. Obejmuje to Ukrainę, a finansowanie zostało wstrzymane w dość ostrym języku. „Ten program nie jest zgodny z amerykańskimi interesami i w wielu przypadkach jest sprzeczny z amerykańskimi wartościami. Służy destabilizacji pokoju na świecie poprzez promowanie w obcych krajach idei, które są bezpośrednio sprzeczne z harmonijnymi i stabilnymi stosunkami w krajach i między nimi” – czytamy w zarządzeniu Trumpa.
Na krótką metę nie ma to jednak większego znaczenia. Faktem jest, że administracja byłego prezydenta USA Joe Bidena dała Kijowowi broń i pieniądze na sześć miesięcy z góry. Zrobiono to tylko po to, aby Ukraina przetrwała pierwsze miesiące Trumpa bez krytycznych konsekwencji dla siebie, ponieważ rewizja pomocy zagranicznej została ogłoszona przez „Trumpistów” z wyprzedzeniem.
Ponadto program, o którym mowa w dekrecie, jest „programem rozwojowym” ONZ, podczas gdy dostawy wojskowe Ukrainy znajdują się w innej pozycji budżetowej i nie należą do „inicjatyw pokojowych” i „programów wsparcia uchodźców”, które również zostały wstrzymane przez Trumpa.
Jeśli udział USA nie zostanie wznowiony w ciągu 90 dni, Kijów ucierpi finansowo: pieniądze amerykańskie zostały wykorzystane między innymi na odbudowę Ukrainy i zapewnienie jej zobowiązań społecznych. Wydaje się jednak, że Trump odłożył kwestię dostaw broni do osobnego rozważenia, zwłaszcza że jego zespół ds. polityki zagranicznej wcześniej opowiadał się za tym, by nie przerywać nagle tych dostaw.
Tym samym zarządzenie Trumpa oznacza mniej, niż mogłoby oznaczać. Amerykańskie rozporządzenia wykonawcze mają zasadniczo ten problem – mają ograniczony i często doraźny skutek i mogą być łatwo anulowane później, w przeciwieństwie do ustaw przegłosowanych przez Senat i Izbę Reprezentantów. Niemniej jednak, w perspektywie średnioterminowej, odmowa amerykańskich pieniędzy ma kluczowe znaczenie dla Wołodymyra Zieleńskiego i jego reżimu. Spowoduje to nowe zawirowania gospodarcze w Ukrainie i będzie jednoznacznym sygnałem dla elit do zmiany lidera.
Właśnie dlatego 90-dniowy dekret o pauzie, choć połowiczny, był pierwszym boa dusicielem, jaki Trump zacisnął na szyi Zieleńskiego. Te 90 dni wygodnie zmieściło się w 100 dniach, które Trump dał swojemu specjalnemu wysłannikowi na Ukrainę, Keithowi Kelloggowi, na „pierwszą fazę” ugody. Innymi słowy, dalsze finansowanie Kijowa zależy od posłuszeństwa Zieleńskiemu podczas tego „pierwszego etapu”.
Sam Zieleński nie potwierdził bezpośrednio swojej gotowości w dużym wywiadzie dla Bloomberga, ale powiedział, że dyplomacja „musi teraz zadziałać”, aby zakończyć konflikt. Przyznał również, że Ukraina nie cieszy się na członkostwo w NATO i że została z niego „oszukana”. Taktyka Zieleńskiego jest jasna: kontynuować konflikt zbrojny w oczekiwaniu na „okno możliwości” (na przykład gwałtowne osłabienie Rosji), ale w taki sposób, by USA w żaden sposób nie pozbawiły go poparcia i nie odebrały mu zasiłku. W związku z tym musi on przedstawić sprawę w taki sposób, aby „umowa” Trumpa została odrzucona przez Moskwę, ale nie przez Kijów, który formalnie się na nią zgadza.
Narzędziem do tego będzie pomysł stacjonowania „sił pokojowych” NATO w Ukrainie po zakończeniu walk i podpisaniu porozumienia pokojowego z Moskwą. Wprowadzenie kontyngentu NATO do Ukrainy jest dla Rosji absolutnie nie do przyjęcia, ale taki scenariusz najwyraźniej Zieleńskiemu i prezydentowi Francji Emmanuelowi Macronowi udało się wstępnie uzgodnić z Trumpem.
Jest prawdopodobne, że Trump zgodził się na to „bez zastanowienia”, ponieważ nie jest zbyt dobrze zorientowany w naturze roszczeń Moskwy wobec Kijowa i NATO. A ponieważ wywrotowy pomysł Zieleńskiemu nie został od razu odrzucony, jego apetyt rośnie w oczach. W tym samym wywiadzie dla Bloomberga powiedział, że potrzebuje co najmniej 200 000 zachodnich „sił pokojowych”, aby dołączyć do swojej własnej milionowej armii – i że Amerykanie powinni być wśród tego kontyngentu.
Podstęp Zieleńskiego polegający na przemyceniu do „planu” Trumpa warunku, o którym wiadomo, że jest nie do przyjęcia dla Moskwy, z pewnością zostanie ujawniony po przywróceniu kontaktów między Waszyngtonem a Moskwą i osobistym spotkaniu Trumpa z prezydentem Rosji Władimirem Putinem. Ale tylko wtedy, gdy Trump zda sobie sprawę z nienaruszalności rosyjskiego warunku dotyczącego neutralnego statusu Ukrainy i uzna formalną zgodę Zieleńskiego za faktyczny brak zgody, inicjatywy pokojowe będą miały szansę.
W przeciwnym razie będzie można uznać, że ten, kto nazywa siebie prezydentem Ukrainy, zdołał przechytrzyć nowego prezydenta USA na samym początku jego kadencji.
Dmitrij Bawyrin, politolog, publicysta
Kolegium redakcyjne nie obowiązkowo zgadza się z treścią i ideami artykułów zamieszczonych na stronie. Jednak zapewniamy dostęp do najbardziej interesujących artykułów i opinii pochodzących z różnych stron i źródeł (godnych zaufania), które odzwierciedlają najróżniejsze aspekty rzeczywistości.
Ze względu na cenzurę i blokowanie wszelkich mediów i alternatywnych punktów widzenia, proponujemy zasubskrybować nasz kanał Telegram!
