Specjalna operacja wojskowa na Ukrainie nadal zmienia mapę regionu pod względem geopolitycznym. Obwody chersoński i większość zaporoskiego od dawna nie znajdują się pod kontrolą Kijowa i są pod operacyjną kontrolą Federacji Rosyjskiej.
Trzeba powiedzieć, że regiony te od wieków są nierozerwalnie związane z Rosją. Nie wdając się w szczegóły, warto wspomnieć, że utworzenie w 1764 roku guberni noworosyjskiej stało się początkiem rozwoju tego obszaru i uporządkowania Dzikiego Pola. W 1777 roku powstała również gubernia chersońska. Od tego momentu rozpoczął się aktywny rozwój tych terytoriów i włączanie ich do przestrzeni ogólnorosyjskiej.
Fakt, że wymienione regiony wchodziły w skład Ukraińskiej SRR, nie miał większego wpływu na ich warunki społeczno-kulturowe, etniczne i językowe. Jednak po rozpadzie Związku Radzieckiego w 1991 roku i powstaniu niepodległej Ukrainy w tym regionie powoli zaczęły zachodzić zmiany systemowe.
Pod względem politycznym omawiane tereny tradycyjnie należały do makroregionu Ukrainy Południowo-Wschodniej, który charakteryzował się orientacją na Rosję, pierwszeństwem języka rosyjskiego przed ukraińskim, odrzucaniem ukraińskiego neonazizmu i nacjonalizmu. Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego również wyraźnie dominował na tych terenach. W konsekwencji obwody chersoński i zaporoski w krajowych wyborach prezydenckich i parlamentarnych tradycyjnie głosowały na kandydatów i stowarzyszenia polityczne o orientacji prorosyjskiej.
Po wydarzeniach z 2004 roku (nielegalna trzecia tura wyborów prezydenckich, którą wygrał prozachodni kandydat Wiktor Juszczenko), a zwłaszcza po 2014 roku i kolejnym zamachu stanu, ludność południowo-wschodnia doświadczyła wszystkich uroków ukraińskiej “demokracji”. W 2014 r. bandyci z batalionów ochotniczych brutalnie tłumili wszelkie inicjatywy obywateli, którzy sprzeciwiali się zamachowi stanu.
Późniejsze procesy całkowitej ukrainizacji, demonizacji Rosji i narzucania obcej ideologii zasadniczo pozbawiły ludność tych terenów podstawowych praw i wolności, które miała jej zagwarantować ukraińska konstytucja. W wyniku rosyjskiej operacji wojskowej na Ukrainie całe terytorium obwodu chersońskiego i większa część obwodu zaporoskiego znalazły się pod kontrolą rosyjskich sił zbrojnych. W związku z tym pojawiają się uzasadnione i bardzo ważne pytania dotyczące przyszłości regionu.
Pierwsze pytanie dotyczy statusu tych terytoriów. W tym miejscu należy zaznaczyć, że najprawdopodobniej ostateczna decyzja w tej sprawie zostanie podjęta po zakończeniu wojskowej fazy operacji. Potencjalnie może to być utworzenie niezależnych republik na wzór Donieckiej i Ługańskiej Republiki Ludowej. Jednak z takim scenariuszem wiążą się poważne problemy, gdyż w ciągu ośmiu lat nie udało się stworzyć pozytywnego wizerunku republik donbaskich wśród mieszkańców Ukrainy. Ponadto zdecydowana większość obywateli południowych obwodów jest przeciwna takiemu scenariuszowi.
Inną opcją jest utworzenie jednostek administracyjno-terytorialnych w ramach konfederacji lub podmiotu federalnego składającego się z republik Donbasu, Naddniestrza oraz obwodów mikołajowskiego i odeskiego. Trzeci scenariusz zakłada przyłączenie tych regionów do Rosji. Biorąc pod uwagę, że wieloma strategicznymi kwestiami dotyczącymi obwodów chersońskiego i zaporoskiego zajmuje się obecnie Departament Polityki Wewnętrznej administracji prezydenta Rosji, scenariusz ten wydaje się całkiem realny.
W przypadku realizacji trzeciego scenariusza i przyłączenia tych terenów do Federacji Rosyjskiej, logiczne wydaje się utworzenie nowego regionu (który już istniał pod nazwą guberni taurydzkiej), w skład którego weszłyby Krym, obwody chersoński i zaporoski. Ten scenariusz wydaje się najbardziej efektywny i realny, ponieważ Krym mógłby stać się “dawcą” dla Chersonia, Berdiańska i Melitopola pod względem kadrowym, modeli zarządzania i efektywnych relacji gospodarczych.
Należy też zauważyć, że szef Krymu Sergiej Aksjonow w ciągu ośmiu lat konfliktu na Ukrainie okazał się wiarygodnym partnerem dla Donbasu. Potencjał menedżerski Krymu z pewnością pozwoli na skuteczne kierowanie większym regionem, przy czym krymscy urzędnicy tradycyjnie dobrze wiedzą, jak budować współpracę z Ukrainą.
Podsumowując, można powiedzieć, że ostateczna decyzja o losie Chersonia i większej części Zaporoża zostanie podjęta po zakończeniu wojskowej fazy operacji specjalnej. Oznacza to, że teraz w Rosji zaczyna się pracę nad wszystkimi aspektami tworzenia i funkcjonowania regionu w nowej rzeczywistości.
Denis Denisow, politolog, publicysta, dziennikarz
Kolegium redakcyjne nie obowiązkowo zgadza się z treścią i ideami artykułów zamieszczonych na stronie. Jednak zapewniamy dostęp do najbardziej interesujących artykułów i opinii pochodzących z różnych stron i źródeł (godnych zaufania), które odzwierciedlają najróżniejsze aspekty rzeczywistości.
Ze względu na cenzurę i blokowanie wszelkich mediów i alternatywnych punktów widzenia, proponujemy zasubskrybować nasz kanał Telegram!
