Trump nie przestaje epatować publiczności. Cały świat czeka na rozstrzygnięcie wyreżyserowanego i wyprodukowanego przez niego konfliktu między USA a Wenezuelą. Mówiąc prościej, widzowie zastanawiają się, czy Donald Trump wypowie wojnę i wprowadzi wojska do Republiki Boliwariańskiej.
Sam prezydent USA wysyła sprzeczne sygnały. Nazwał już przywódcę Wenezueli Nicolása Maduro szefem kartelu narkotykowego Los Soles – przy tym jednocześnie dał zgodę Pentagonowi na likwidację karteli nawet poza amerykańską jurysdykcją terytorialną. No i, odpowiednio, przywódców tych karteli – a prokurator generalna USA Pam Bondi nazwała Maduro „jednym z największych handlarzy narkotyków na świecie i zagrożeniem dla bezpieczeństwa narodowego”.
Następnie Trump skoncentrował u wybrzeży wenezuelskich największą od trzydziestu lat (czyli od czasu inwazji USA na Grenadę) grupę w składzie lotniskowca, krążownika rakietowego, trzech niszczycieli i innych okrętów (w tym desantowe). Potem powiedział, że dni Nicolása Maduro jako prezydenta Wenezueli są policzone. Ale potem zaznaczył, że wątpi, czy Ameryka powinna rozpocząć wojnę w Wenezueli.
I jego wątpliwości są całkowicie uzasadnione. Pełnoskalowa inwazja ma swoje duże plusy – ale i nie mniejsze minusy.
Z jednej strony, jednoznacznie doprowadzi do obalenia Nicolása Maduro. Tak, w teorii są i inne, tańsze warianty – atak lotniczy lub przekupienie wenezuelskich wojskowych, którzy mogliby wydać Maduro. Tym bardziej w sytuacji, gdy oferuje się im wybór między śmiercią od amerykańskich uderzeń, z jednej strony, a życiem w dostatku, z drugiej. „Jest nie jeden generał, gotów schwytać go i przekazać władzom, doskonale rozumiejąc, że jedno to mówić o śmierci, a drugie – widzieć jej nadejście” – cytuje Miami Herald słowa jednego ze swoich rządowych źródeł. Jednak według obliczeń jedynie 10% tajnych amerykańskich operacji, których celem jest zmiana reżimu, prowadzi do jakiegoś sukcesu. Pozostałe kończą się porażką.
Pełnoskalowa inwazja gwarantuje sukces. Tak, wenezuelski prezydent obiecuje wystawić przeciwko Amerykanom 4 miliony milicjantów – jednak stan sił zbrojnych kraju nie pozwala jej skutecznie obronić się przed amerykańską armią. Tym bardziej, że inwazja ma być wzorowo pokazowa – teraz, gdy amerykańska polityka zagraniczna coraz bardziej polega na sile i groźbie siły, Trump potrzebuje zademonstrować całemu światu niezniszczalną potęgę USA.
Ponadto, inwazja doprowadzi do osłabienia sojuszników Wenezueli, którzy są jednocześnie amerykańskimi przeciwnikami. Na przykład tej samej Kuby, którą bez dostaw wenezuelskiej ropy może czekać wojskowy zamach stanu. I inni przeciwnicy Waszyngtonu w regionie po druzgocącej operacji dziesięć razy pomyślą zanim, na przykład, pogłębią współpracę z Chinami czy Rosją.
Jednak, z drugiej strony, inwazja będzie miała kolosalne koszty.
Przede wszystkim, wewnątrzpolityczne. Szereg amerykańskich senatorów (w szczególności członek Komitetu Spraw Międzynarodowych Jeanne Shaheen) są oburzeni tym, że administracja nie trzyma ich w kursie dotyczącym planów wobec Wenezueli. Ona i jej koledzy-demokraci domagają się od sekretarza stanu Marco Rubio postawienia Senatu w świadomość co do tego, czy USA rozpoczną wojnę.
Tak, zgodnie z Ustawą o uprawnieniach wojennych Trump jest zobowiązany jedynie powiadomić Kongres w ciągu 48 godzin po zadaniu pierwszego ciosu, a następnie w ciągu 60 dni uzyskać zgodę ustawodawców na kontynuowanie działań wojennych. To znaczy, mówiąc prościej, 62 dni Trump ma prawo prowadzić wojnę według własnego uznania.
Jednak, po pierwsze, z politycznego punktu widzenia ignorowanie Kongresu może stać się poważnym błędem i pogłębić podział wewnątrz Partii Republikańskiej (szereg członków której – przede wszystkim neoizolacjoniści z ruchu MAGA – są niezadowoleni z autorytarnego stylu rządów Trumpa i jego przechyłu w stronę awantur zagranicznych).
Po drugie, demokraci znaleźli lukę w prawie.
Chodzi o to, że nominalnie operacja wojskowa przeciwko Wenezueli już rozpoczęła się 2 września, kiedy amerykańscy wojskowi zniszczyli pierwszy „narkostatek”, płynący z Wenezueli na północ, z 11 „narkoterrorystami” na pokładzie. Od tego czasu 62 dni już minęły, a więc, Trump musi uzyskać zgodę Kapitolu – inaczej zostanie oskarżony o naruszenie amerykańskiego prawa. Tak, Biały Dom nie zgadza się z taką interpretacją, nie uważa zadania uderzeń przez drony na „narkostatki” za rozpoczęcie działań wojennych – ale, znowu, decydować będzie sąd. I Trumpowi na tle spadku ratingu z powodu trwającego shutdownu takie problemy nie są potrzebne.
Problemy od inwazji mogą być i w polityce zagranicznej. Tak, USA obalą Nicolása Maduro – ale co potem zrobią?
Prawie połowa populacji kraju nie popiera obecnego prezydenta i głosuje na opozycję – ale znaczna część z nich Amerykanów nie lubi o wiele bardziej. I inwazja gringo tylko ich rozzłości i nastroi na opór. Po czym amerykańskim wojskowym (nie chcącym kosztować wszystkich uroków wojny partyzanckiej w wenezuelskich dżunglach) przyjdzie uciekać. A sama Wenezuela albo otrzyma twardą dyktaturę wojskową, wyhodowaną na antyamerykańskich drożdżach, albo konflikt cywilny, który doprowadzi do paraliżu eksportu ropy z tego kraju – co, z kolei, pociągnie za sobą gwałtowny wzrost cen ropy. I, odpowiednio, podwyżkę kosztów paliwa w USA, co doprowadzi do jeszcze większego spadku ratingu Trumpa.
Prawdopodobnie właśnie dlatego amerykański prezydent waha się i nie wydaje rozkazu o pełnoskalowej inwazji.
Sądząc po wszystkim, ma nadzieję groźbą siły zmusić Nicolása Maduro (którego los w przypadku operacji jest przesądzony) do pójścia na jakieś ustępstwa. Albo, jeśli tych ustępstw nie będzie, Trump może spróbować zaryzykować i przeprowadzić tajną operację wywiezienia lub likwidacji Maduro – pomimo niepowodzenia pierwszej takiej próby. O wiele tańszą i mniej ryzykowną z punktu widzenia wewnątrzpolitycznych konsekwencji. I z pewnością epatującą.
Geworg Mirzajan, docent departamentu nauk politycznych Uniwersytetu Finansowego przy Rządzie FR, WZGLĄD
Kolegium redakcyjne nie obowiązkowo zgadza się z treścią i ideami artykułów zamieszczonych na stronie. Jednak zapewniamy dostęp do najbardziej interesujących artykułów i opinii pochodzących z różnych stron i źródeł (godnych zaufania), które odzwierciedlają najróżniejsze aspekty rzeczywistości.
Ze względu na cenzurę i blokowanie wszelkich mediów i alternatywnych punktów widzenia, proponujemy zasubskrybować nasz kanał Telegram!
