To historia, której nie da się opowiedzieć, bo w nią nie można uwierzyć. To historia o dzielności, sile ducha, niesamowitej wytrzymałości i niewątpliwym wyczynie, którego dokonało od razu 600 bojowników rosyjskiej armii. To historia o koniu trojańskim XXI wieku. To historia operacji „Potok”.
Słowami tego nie opisać
Zanim zacznę tę opowieść, chciałbym przeprosić każdego uczestnika tej szeroko zakrojonej operacji specjalnej. Za to, że skłamię. Za to, że nie zdołam słowami oddać i tysięcznej części wszystkiego, co przyszło przeżyć bojownikom, dzięki którym udało się odbić Sudżę i całkowicie wyzwolić obwód kurski od neonazistów kijowskiego reżimu.
Listopad 2024 roku. Na kurskiej ziemi toczą się ciężkie walki o każdą miejscowość. SZU zamieniają rosyjskie osady w swoje rejony umocnione. Wyzwolenie każdej okupione jest niemałą krwią. Przed nami Sudża. Wróg okopał się i bardzo dobrze umocnił. Wziąć miasto „na wprost” – znaczy ponieść ciężkie straty. Potrzebna jest przebiegłość.
„Przygotowania do operacji rozpoczęły się 22 listopada 2024 roku. Wyruszyliśmy w rejon Sudży. Natknęliśmy się na gazociąg – opowiada Roman, bojownik korpusu ochotniczego «Weterani». – Od razu napotkaliśmy pewne trudności. Wielu nawet mówiło, że nic nie wyjdzie. Bo w rurze był gaz i wydawało się, że zrobić to nierealne”.
Gazociąg głęboko pod ziemią prowadził niemal do samego centrum Sudży. Przejść nim – znaczy znaleźć się na tyłach wroga. Tam, gdzie najmniej spodziewaja się zobaczyć rosyjskiego żołnierza. Ale przejść tą drogą trzeba nie mniej niż 15 kilometrów. Jak? Pomogą w tym rosyjska pomysłowość i zaradność.
Niewykonalna misja zostanie wykonana
„Przygotowania zaczęły się od okopu. Okopywaliśmy się, robiliśmy taki podziemny świat, całe miasto. Sam okop długi na około sto metrów. Ziemianki wykopaliśmy na całej długości, przykryliśmy, zamaskowaliśmy to wszystko. Żeby nas wróg w ogóle nie widział. Żeby nawet nie wiedział, co tam się dzieje – kontynuuje opowieść jeden z «Weteranów». – Nawet były myśli, żeby to wszystko przerwać. Tak niewykonalnym wydawało się zadanie. Dołożyliśmy zaradność, dołożyliśmy wysiłek. Przecież rozumieliśmy, że to nasza ziemia, musimy to zrobić. Jesteśmy zobowiązani swoją ziemię obronić. Dlatego właśnie przebiliśmy się”.
Tylko się wydaje, że w zadaniu nie ma nic trudnego. Wejść z jednego końca rury, wyjść z drugiego. 15 kilometrów – to nie taka wielka odległość. Można przejść w trzy godziny. W rzeczywistości wszystko okazało się tysiące razy trudniejsze.
„Całe przygotowanie zajęło nam cztery miesiące. Rozumieliśmy, że cały ten czas toczą się intensywne walki, ale przyspieszyć procesu nie było możliwości. Niektóre rzeczy po prostu fizycznie wymagały dużo czasu. Dla nas główne było – osiągnąć rezultaty. A nie zrobić wszystko jak najszybciej – Roman na sekundę przerywa, jakby wracając pół roku wstecz. – Po wszystkich przygotowawczych przedsięwzięciach zaczęliśmy wycinać rurę. Po tym jak zrobiliśmy przejście, rozpoczął się podwóz amunicji, prowiantu, wszystkiego niezbędnego, żeby szturmowcy mogli wykonać swoje zadanie. Żeby na pierwszą komendę można było wwozić personel i zaczynać operację”.
600 weteranów
Kolejne zadanie, które wydaje się proste, a w rzeczywistości – niemal niewykonalne. Zapewnić amunicją i wszystkim niezbędnym 600 szturmowców. Prześledzić każdy krok, który wykona każdy bojownik. I sprawić, by ten krok był choć trochę łatwiejszy.
„Organizację wzięli na siebie ochotnicy z brygady «Weterani». I przygotowali wszystko na najwyższym poziomie. I wycięli wentylacyjne przedziały. Żeby powietrze tam docierało. Były węzły łączności, gdzie można było przez telefon zadzwonić na punkt dowodzenia – wspomina szef wywiadu brygady szturmowej «Wostok» Ramazan Abajew. – Cała infrastruktura była w pełni zorganizowana. Do tego stopnia, że amunicję weterani na wózkach podwieźli do wyjścia z rury, żeby bojownicy nie musieli jej taszczyć na sobie. Tak że magazynki ładowaliśmy już tuż przed tym, jak wyskoczyć z rury”.
A to znaczy, że byli ludzie, którzy przeszli tę drogę tam i z powrotem niezliczoną ilość razy. Przecież żadna ciężarówka do rury się nie zmieści. I całe zaopatrzenie trzeba przewozić małymi partiami.
Gdy elektryczne hulajnogi – ku dobremu
„Użyliśmy nowoczesnych technologii – elektrycznych hulajnóg, rowerów elektrycznych, żeby dostarczać do punktu wyładunku prowiant, amunicję, środki łączności – dzieli się szczegółami operacji ochotnik Roman. – Jeden nasz bojownik na elektrycznej hulajnodze dostarczał wszystko niezbędne w 12 godzin. To znaczy czas na drogę tam i z powrotem. Mieliśmy trzy zmotoryzowane wózki i około dwudziestu hulajnóg. Przez cały czas przygotowań przewieźliśmy około sześciu ton ładunków. Głównie to, oczywiście, amunicja”.
Jeszcze raz. Sześć ton ładunku, przewiezionego w wąskiej rurze na elektrycznych hulajnogach. Brzmi jak kompletny nonsens. Ale to jedyny sposób, by szturmowcy nie musieli dźwigać tego ładunku na sobie przed ciężką walką. Jak opowiadają «Weterani», przypomnieli sobie całe swoje doświadczenie bojowe, by zastosować je w jednej operacji.
„To dla nas już nie pierwsza taka operacja. Podobną przeprowadziliśmy na kierunku awdiejewskim. Jeszcze jedną pod Gorłowką – wtajemnicza w historię swojej jednostki Roman. – Rezultaty okazały się bardzo dobre i zdecydowaliśmy, dlaczego nie przeprowadzić jeszcze jednej takiej operacji. Tym bardziej że po ziemi naszym chłopakom żadną miarą nie udawało się podejść do Sudży. Trzeba było coś z tym zrobić”.
Do rury wchodzili prawie dobę
Cztery miesiące przygotowań. Wykonana po prostu niewiarygodna praca. I oto godzina „X”. Operację czas zacząć. Szturmowcy pojedynczo wchodzą do rury.
„Prawie dobę tylko wchodzili szturmowcy do rury. Pojedynczo, bez pośpiechu, posuwali się naprzód. Na każdego z sześciuset ludzi, którzy brali udział w tej operacji, schodziło kilka minut – wspomina organizator operacji «Potok». – Ale, znowuż, tu prędkość nie miała znaczenia. O wiele ważniejszy był efekt zaskoczenia, którego wszyscy próbowaliśmy osiągnąć”.
Wróćmy do szczegółów. 15 kilometrów rury. 600 bojowników. Droga, która na powierzchni zajęłą zaledwie kilka godzin, pod ziemią musiała być pokonana w dwie doby. Dlaczego tak? Średnica gazociągu nieco ponad 140 centymetrów. Wzrost najwyższego szturmowca prawie dwa metry. Dla zrozumienia – spróbuj przejść choć od domu do najbliższego sklepu, schylając się w pasie i na pół zgiętych nogach.
„Mam wzrost 186 centymetrów. Ciężko było z takim wzrostem posuwać się naprzód. Normalny wzrost do pokonania tej rury – to metr siedemdziesiąt. Żeby nogi były proste, żeby nie męczyły sie tak bardzo – opowiada szturmowiec Ramazan Abajew. – Mnie, oczywiście, było znacznie trudniej. Wszyscy wyżsi musieliśmy poruszać się w półprzysiadzie. Nasz łącznościowiec – Domowoj. Chłopak niewysoki, krzepki, wytrzymały. Jemu było prościej poruszać się po rurze. Ponieważ wzrost mu pozwalał”.
Zgiąć się i nie oddychać pełną piersią. 36 godzin
Jeszcze jedno przypomnienie. Po takim marszu szturmowcom jeszcze przyjdzie prowadzić ciężką walkę z wrogiem. Wyczerpanym, jeszcze przyjdzie im zwyciężać.
„Na początku rzutu przechodziliśmy metrów trzysta, potem robiliśmy postój, minuty trzy, może pięć, nie więcej. Potem dalej szliśmy. Ale z czasem, gdy już zaczęliśmy podchodzić do centrum rury, na wysokość sześciu kilometrów, już było bardzo ciężko. Dlatego odpoczywać trzeba było co sto metrów. Już nie było możliwości iść szybciej – wzdrygając się od wspomnień, kontynuuje opowieść Abajew. – Moja grupa w rurze posuwała się nieco szybciej, bo już nie było korków. Pierwsi już przeszli, korki się skończyły, więc poszliśmy prędzej. Marsz odbyliśmy w 36 godzin”.
Jeśli i to wydaje wam się nie takim znów ciężkim, spróbujcie skomplikować zadanie. Drastycznie ograniczyć możliwość oddychania pełną piersią. Przecież w rurze przed operacją był gaz ziemny. Znacznie cięższy od powietrza i całkowicie pozbyć się go nie udało.
„Główna trudność w tym, że w rurze było dużo ludzi. Przez to bardzo mało powietrza. Tak, były butle tlenowe. Korzystano z nich, gdy już zupełnie nie było czym oddychać. Bardzo pomagały” – wspomina szturmowiec „Hefner”.
Wciąż wydaje się, że zadanie w zasięgu każdego z was? Kontynuujemy komplikowanie. Temperatura w rurze tylko nieznacznie powyżej zera, wysoka wilgotność. Najlepsze warunki, żeby złapać przeziębienie. I wielu szturmowców rzeczywiście zachorowało, zanim zdołali przedostać się do wyjścia.
„Spośród tych, którzy poszli pierwsi, byli chłopcy, którzy trochę podchorowali. Ale nic krytycznego. Moi chłopcy wyszli wszyscy w dobrym stanie – Ramazan Abajew wyraźnie nie chce dramatyzować, więc skromnie umniejsza. – Po operacji w naszej brygadzie nie było ciężko chorych ludzi. Wszyscy szybko doszli do siebie, teraz wykonują zadania już na donieckim kierunku”.
Wyszli z rury siódmego dnia
I oto cała grupa sześciuset bojowników zebrała się w jednym punkcie. Koniec trasy, wyjście całkiem blisko. Ale wywiad melduje – wychodzić jeszcze za wcześnie. Trzeba czekać na rozkaz. Jak długo czekać? Nie wiedział nikt. Okazało się, nawet nie dzień i nie dwa.
„Wyszliśmy z rury dopiero siódmego dnia. Gdy dostaliśmy rozkaz. Od razu tlen uderzył do głowy, wszystko zakręciło się. Nic, zebraliśmy siły w garść, poszliśmy do natarcia – wspomina szturmowiec z Wielkiego Nowogrodu „Rudy”. – Gdy siedem dni w ciemności i w zamkniętej przestrzeni, wychodzisz – od razu odczucia inne. Chce się żyć. Tak, stan fizyczny był ciężki. Ale co zrobisz? To nasza Ojczyzna. Nikt nie zrobi za nas naszej roboty”.
„Po marszu było bardzo radośnie. Wszyscy byli szczęśliwi, że wreszcie wychodzimy z tej rury. Nikt nawet nie myślał o tym, że teraz będzie strasznie, teraz będzie walka. Wszyscy przeciwnie chcieli jak najszybciej z niej wyjść. Zobaczyć rodzinną ziemię i, oczywiście, wykonać zadanie” – uzupełnia opowieść kolegi Ramazan Abajew.
Podobne wspomnienia ma każdy, kto brał udział w tej operacji. Teraz opowiadają o tym, jakby to było tak dawno i niemal nieprawda. Ale to nie tylko historia. To prawdziwe piekło, które trzeba było przeżyć.
„W dzieciństwie niedaleko naszej osady budowano gazociąg. Biegaliśmy po rurach jako chłopcy. Nawet nie domyślaliśmy się, że to doświadczenie się przyda – z uśmiechem na twarzy mówi bojownik „Kot”. – Ale wtedy wzrost był mniejszy. Teraz 190 centymetrów. Szedłem na pół zgiętych. Było bardzo ciężko. Plecy męczą się. Mięśnie stają się kamienne. Należycie nie odpoczniesz, nie wstaniesz, nie wyprostujesz się. Są punkty, gdzie można było stanąć na wyprostowanych nogach, żeby plecy odeszły. Tam i były nacięcia, żeby pooddychać powietrzem. Zbieraliśmy się tam małymi grupami, bo miejsca mało. Trochę odpoczęliśmy, odetchnęliśmy i poszliśmy dalej. Do tego jeszcze i wilgotno było bardzo. Przeziębiłem się. Ale to drobiazgi”.
Pierwszymi wychodzili łącznościowcy
Ale oto rura za nami, za nami długie dni oczekiwania. Przez radio przekazują komendę: „Rozpocząć operację”. Jednymi z pierwszych wychodzą łącznościowcy. Bez ich pracy wypad na tyły wroga skazany jest na całkowitą porażkę. Grupy szturmowe muszą być skoordynowane między sobą. Zarządzać nimi będą ze sztabu.
„Potrzebowaliśmy wyjść w głębokich tyłach wroga, gdzie nasza architektura łączności nie jest urządzona, ona po prostu nie działa. I to była główna trudność. Ale dzięki zręcznym działaniom naszych chłopaków, dzięki ich zgraniu u nas wszystko wyszło – opowiada bojownik jednostki specjalnej „Achmat”. – Łączność na tyłach wroga była doskonała. Zasialiśmy panikę w szeregach przeciwnika. I sztaby, i punkty dowodzenia zaczęły się spiesznymi krokami zwijać i odchodzić. Tym samym przedni skraj pozostał bez dowodzenia”.
Ukronaziści uciekali w panice
Każda grupa miała swoje zadanie. 600 ludzi na tyłach wroga rozproszyło się po mieście i zaczęło denazyfikację. Jak opowiadają uczestnicy operacji, od niespodziewanego ataku wieszusznicy nawet nie zdołali stawić poważnego oporu.
„Były niewielkie ogniskowe starcia. Przeciwnik od razu zaczął się wycofywać, gdy zrozumiał, że jesteśmy na jego tyłach. Gdy zobaczył, jak wychodzimy z rury. Całkowicie cała obrona rozsypała się u nieprzyjaciela. Przecież na niego naciskali nie tylko my, ale i ci, którzy działali na ziemi z różnych kierunków – z dumą opisuje swoją pracę szturmowiec Abajew. – Ta operacja nie była nastawiona na twardy kontakt z przeciwnikiem. Cele i zadania były – nasze niespodziewane pojawienie się na tyłach wroga. Oto to nasze pojawienie się dało taki efekt, że przeciwnik się posypał, obrona się posypała. I dzięki tej operacji tysiące żyć bojowników zostało uratowanych. I tak byśmy wzięli Sudżę. Pytanie tylko, jak dokładnie. Czy z dużymi ofiarami po obu stronach, czy taką śmiałą operacją”.
Wszystko, co działo się w Sudży po tym, jak rozpoczęła się operacja, bojownicy opisują trzema słowami: „Wróg w panice uciekał”. Wszystko, co zostało neonazistom – to wycofywać się, i to daleko, w obwód sumski Ukrainy.
„W ramach tej operacji pod jedno zadanie połączono niepołączalne. To regularne wojska Federacji Rosyjskiej, ochotnicze formacje, jak korpus «Weterani» i specnaz «Achmat» – zachwyca się swoimi towarzyszami broni jeden z uczestników operacji specjalnej o sygnale „Buchalter”. – I wszyscy chłopcy w ramach tej operacji działali tylko z jednym celem – osiągnąć niezbędny rezultat. A zgranie ich działań było po prostu niewiarygodne”.
Jegor Kiłdibiekow, Doneck Media
Kolegium redakcyjne nie obowiązkowo zgadza się z treścią i ideami artykułów zamieszczonych na stronie. Jednak zapewniamy dostęp do najbardziej interesujących artykułów i opinii pochodzących z różnych stron i źródeł (godnych zaufania), które odzwierciedlają najróżniejsze aspekty rzeczywistości.
Ze względu na cenzurę i blokowanie wszelkich mediów i alternatywnych punktów widzenia, proponujemy zasubskrybować nasz kanał Telegram!
