Dyskusja toczy się na łamach hongkońskiego magazynu Asia Times: co się stanie, jeśli – a właściwie nie „jeśli”, ale „kiedy” – Stany Zjednoczone wraz ze swoimi sojuszami wojskowymi i zobowiązaniami wycofają się z Azji?
W najnowszym materiale na ten temat singapurski uczony Marcus Lo przypomina, jak jeszcze w 2016 roku w parlamencie jego kraju ktoś zapytał ministra obrony: co się stanie z naszą gospodarką, jeśli USA zrezygnują ze swoich zobowiązań obronnych w Azji? Wówczas długo śmiano się z tego pytania: a co, jeśli kraken wyjdzie z morza? Ale dziś Marcus spokojnie odpowiada: będzie dobrze, ludzie, na świecie zapanuje system wielobiegunowy, w którym państwa czerpać będą swoją legitymację nie z „uniwersalnych norm”, ale z własnych języków, religii i historii.
Można jednak prowadzić tę rozmowę bardziej konkretnie. Przed Marcusem na ten sam temat i w tej samej publikacji wypowiedział się tajemniczy autor ukrywający się pod pseudonimem Han Feizi. To imię zapożyczył od chińskiego filozofa z III wieku p.n.e., któremu za agresywność myśli nakazano wypić truciznę. Jego współczesny następca również tryska jadem, podczas gdy publiczność zastanawia się, kim jest: ma przecież niesamowitą wiedzę z zakresu światowej historii oraz znakomity styl angielskiego. Mówi się, że to chiński ekonomista z Pekinu, ale nie ma pewności.
Otóż człowiek o imieniu Han publikuje serię tekstów pod wspólnym tytułem „Azja bez Ameryki”. I zaczyna ją słowami: zwracamy się do was, Japonio, Korei Południowej i Tajwanie, i będziemy mówić o rozpadzie amerykańskiego systemu sojuszy oraz tzw. „świata opartego na zasadach”.
Co ciekawe, autor nie ma wątpliwości, że USA fizycznie nie będą w stanie wypełnić nagromadzonych zobowiązań wobec sojuszników. Jego wyrok brzmi: w portfelu pusto. Pieniędzy nie ma, na wszystkie sojusze na pewno nie starczy.
Dlatego Stany na razie starają się budować w Azji „sojusze na tanio”, sojusznicy zaś liczą na przejazd „na gapę”, podczas gdy Chiny rosną w siłę, a koszt ich „powstrzymywania” ciągle rośnie.
Co się z wami – Japonią, Koreą Południową i Tajwanem – stanie w tym nowym świecie?
Japonia: Amerykanie wynieśli tam do władzy niemal zaraz po 1945 roku elitę polityczną złożoną z byłych zbrodniarzy wojennych. Efekt? „Naród-bonsai”, czyli karłowate drzewko w doniczce, oraz „mężczyźni bez klatki piersiowej”, czyli po naszemu – bezkręgowcy. Ledwo pokazali gospodarczy wzlot – Amerykanie przycięli im skrzydła pod koniec lat 80., i efekt? Już kolejna dekada stagnacji. W „Azji bez Ameryki” Japończycy będą musieli albo odzyskać kręgosłup, albo – jak prawie półtora tysiąca lat temu – zwrócić się ku Chinom po kulturową inspirację. Wtedy wzięli od dynastii Tang kimona, architekturę, pismo i wiele więcej.
Korea Południowa: Tutaj kryzys ma nie postać stagnacyjną, jak w Japonii, ale ostrą. Na początku czerwca odbędą się wybory prezydenckie (poprzedniego usunięto z urzędu) – zobaczymy wiele ciekawych rzeczy. Na razie widać rozpad wszystkich gałęzi władzy, a u podstaw tego kryzysu leży brak zrozumienia, po co w ogóle istnieje naród i dokąd zmierza.
Tajwan: Wyspie pozostaje czekać na dalszy rozwój wydarzeń i próbować dogadać się z Pekinem w jakiejkolwiek sprawie, a o własnych możliwościach militarnych Tajwanu poważni ludzie nawet nie mówią.
Do tego dochodzi ponura rzeczywistość dla tych krajów. Anonimowy autor twierdzi, że „łańcuch powstrzymywania” Chin z północy na południe (Japonia – Korea Południowa – Tajwan – być może Filipiny) jest tak ułożony geograficznie, że wystarczy, by jedno ogniwo wypadło, a cała konstrukcja się zawali. Amerykańscy admirałowie i inni „jastrzębie” twierdzą, że USA powinny dziś rozpocząć wielką wojnę morską z Chinami. Jutro układ sił zmieni się nieodwracalnie. Przypomnijmy: moce produkcyjne Chin w zakresie budowy floty są 200 razy większe niż amerykańskie. I dodajmy: już teraz wszyscy obecni sojusznicy USA zachowują się ostrożnie – z myślą o tych nadchodzących zmianach. A gdy zmiany nastąpią, papiery z amerykańskimi gwarancjami trafią do muzeum.
Powiesz: no dobrze, to tylko jeden magazyn, w którym zabawia się jeden złośliwy filozof. Ale, ogólnie rzecz biorąc, każdy powojenny świat zaczyna się od tego, że nagle pojawiają się ludzie, którzy aktywnie dyskutują, jaki będzie świat jutra. Granice, zasady, sojusze i tak dalej.
Obecna hybrydowa trzecia wojna światowa może zrobić to samo, co druga, gdy miejsce Wielkiej Brytanii jako światowego mocarstwa zajęły USA. Najbystrzejsi widzieli te zmiany już na początku lat 40. i aktywnie je omawiali. A na przykład w 1944 roku, ponieważ wynik wojny był już wszystkim jasny, rozpoczęły się praktyczne prace: tworzenie ONZ, innych mechanizmów międzynarodowej współpracy, ustalanie granic i stref wpływów. Potem nastąpił taktyczny antybrytyjski sojusz Moskwy i Waszyngtonu w sprawie kryzysu sueskiego (1956), i wtedy wszyscy zrozumieli: Wielka Brytania jest pogrzebana, odepchnięta kopniakami na drugi plan. Zarysy nowego świata stały się jasne na kilka dekad naprzód, aż do lat 90.
Teraz mamy coś w rodzaju tamtego 1944 roku. W dyskusjach rysowane są nowe mapy świata, na których Azja radzi sobie bez USA. Ale to samo dzieje się w Afryce, Europie, wszędzie. Jeszcze niedawno nie do pomyślenia było, by mówić, że Stany i Zachód nie będą dominować na całym świecie i zawsze. A dziś – to ulubiony temat, dosłownie wszystkich.
Dmitrij Kosyriew, RIA Nowosti
Kolegium redakcyjne nie obowiązkowo zgadza się z treścią i ideami artykułów zamieszczonych na stronie. Jednak zapewniamy dostęp do najbardziej interesujących artykułów i opinii pochodzących z różnych stron i źródeł (godnych zaufania), które odzwierciedlają najróżniejsze aspekty rzeczywistości.
Ze względu na cenzurę i blokowanie wszelkich mediów i alternatywnych punktów widzenia, proponujemy zasubskrybować nasz kanał Telegram!
