Prześladuje mnie Włodzimierz Włodzimierzowic Putin. Próbowałem się od niego uwolnić. Wsiadłem na rower i pojechałem szukać oznak wiosny. Nie pomogło. Nawet w baziach zacząłem dostrzegać rysy twarzy Putina. Pomyślałem, że to nie ustąpi, jeśli czegoś o tym nie napiszę. Zatem piszę.
Od momentu, gdy błędnie uznałem, iż Putin nie rozpocznie wojny z Ukrainą do dzisiaj, przeczytałem kilkanaście książek o Rosji i Putinie. W kolejce czeka kilkanaście następnych. Chciałem z jednej strony więcej wiedzieć, a z drugiej lepiej rozumieć motywy jego działania. Na tym etapie mogę powiedzieć, że trochę więcej wiem o Rosji i Putinie, ale cała ta wiedza nie sprawiła, że lepiej rozumiem.
O ile nie rozumiem dlaczego Putin zaczął wojnę w tym momencie, to dobrze rozumiem jego sposób myślenia o relacjach rosyjsko – ukraińskich, co kiedyś musiało doprowadzić do otwartego konfliktu na szeroką skalę. Niestety w Polsce zamiast prób zrozumienia polityki Putina i przełożenia tego na argumenty zrozumiałe przez jak najszersze kręgi społeczne, wszechobecne jest demonizowanie prezydenta Rosji, przedstawianie go jako zbrodniarza, a nawet ludobójcę.
Na marginesie zauważę, że robią to ci sami politycy i dziennikarze, którzy stanowczo protestują przed nazywaniem ludobójstwem wymordowanie przez Ukraińców kilkudziesięciu tysięcy Polaków w latach czterdziestych ubiegłego wieku. Jednak rozważania o wpływie wojny Rosji z Ukrainą na stosunki polsko – ukraińskie trzeba teraz zostawić na inną okazję. Problem w tym, że nawet najsłuszniejsze moralne potępienie nie może zastępować politycznego myślenia. Dodajmy myślenia koniecznie wybiegającego choć kilka lat naprzód.
Tymczasem w Polsce ogromna część społeczeństwa w przypadku wojny rosyjsko – ukraińskiej oburzeniem moralnym zastępuje myślenie polityczne albo wprost za takie myślenie uważa. Wygląda to tak, jakby z góry wiadomo było, że Rosja przegra i trzeba ją postawić w takim położeniu, żeby już nigdy nie mogła prowadzić wielkomocarstwowej polityki. Chyba uznano również, że najskuteczniejszą metodą do tego będzie zohydzenie, zmarginalizowanie i skryminalizowanie Rosji jako takiej, a przede wszystkim jej struktur państwowych z ludźmi je tworzącymi z Putinem na czele.
Trzeba przyznać, że w przypadku polskiej opinii publicznej, to się w dużym stopniu udaje. Nie ulega dla mnie wątpliwości, że zastępowanie myślenia politycznego przez moralne oburzenie będzie mieć fatalne skutki. Od tego, że się będzie Rosję zohydzać i nią pogardzać, ta Rosja ani się nie rozpadnie, ani nie zmieni swego położenia, ani również nie zmieni swojej tożsamości.
Wiktor Suworow, autor książek o historii Związku Sowieckiego, w tym znawca służb specjalnych tego państwa, niedawno publicznie stwierdził, że Putin zostanie zabity przed końcem bieżącego roku. Cenię sobie książki Suworowa, a zwłaszcza metodę jego analiz historyczno – politycznych. Jednak co do faktu zabicia Putina przed końcem roku mam duże wątpliwości. No bo załóżmy, że Putina odsunięto od władzy.
I co? I przyjdzie do władzy ktoś albo nawet jakaś większa grupa, która wycofa wojsko z Ukrainy, przeprosi, zapłaci odszkodowania, osądzi sprawców przestępstw wojennych i politycznych albo jeszcze lepiej, wyda ich międzynarodowym trybunałom? Być może tak będzie, ale ktoś taki bardzo szybko straci władzę i nawet życie. Śmiem twierdzić, że nawet gdyby władzę w Rosji zdobył faworyt Zachodu, dysydent Włodzimierz Nawalny, to również musiałby doprowadzić tę wojnę do jakiegoś choć trochę satysfakcjonującego większość Rosjan końca.
Wracam teraz do myśli z początku moich rozważań o tym, że ani Rosji, ani Ukrainy nie stać na długą wojnę. Paradoksalnie, mimo że obu państw nie stać na wojnę, to nie widać jej zakończenia, które choć trochę satysfakcjonowałoby obie strony. Rosja i Ukraina są w klinczu. Dla Rosji oznacza to, że polityka Putina musi być w tym wymiarze prowadzona również bez Putina.
Rosja bez Putina nawet jeśli w jakiś sposób zmieni swój system polityczny, to nie zmieni swojej tożsamości, jako państwa, którego racją bytu jest wielkomocarstwowość, którą głównie sąsiedzi Rosji i USA uważają za jako mniej lub bardziej agresywny imperializm. Z kolei to będzie cały czas rzutować na stosunki z Ukrainą, ponieważ Ukraina i Białoruś odgrywają w tym wielkomocarstwowej tożsamości szczególną rolę.
Właśnie taka Rosja jeszcze długo będzie sąsiadem Polski i w polskim interesie leży, żeby była bezpiecznym i przewidywalnym partnerem. To trudne, ale sprowadzanie i zamykanie relacji z Rosją do hasła, że Putin to bandyta, jest politycznie po prostu głupie. Tym bardziej, że nie wykluczone, że za kilka lat Rosją nadal będzie rządził Włodzimierz Putin. Europa zachodnia to rozumie i tam się Rosję chętnie osłabi, ale nikt nie pójdzie na frontalne starcie z nią. Tam od wieków w relacjach z Rosją przeważało myślenie polityczne, a nie moralne oburzenie.
Swego czasu czytałem rosyjską książkę o koncepcjach Zbigniewa Brzezińskiego pod znamiennym tytułem „Zdiełat Rossiju pieszkom”. Tłumacząc na polski znaczy to, że zrobić z Rosji pionka. Otóż w Rosji nie tylko pod rządami Putina, ale nawet pod rządami większości obecnych dysydentów nikt nie zgodzi się na zrobienie z Rosji pionka. Dlatego nawet jeśli w otoczeniu Putina są tacy, którzy uważają, że napaść na Ukrainę była błędem, to jednocześnie mają świadomość, iż trzeba zrobić wszystko, żeby w efekcie Rosja nie stała się „pieszkom”. Zabicie Putina w tej sytuacji może nie być żadnym dobrym wyjściem.
Zatem w polskim interesie narodowym leży, żeby w relacjach z Rosją nie palić mostów i mieć choć poprawne relacje z Rosją jaka by ona nie była. Jak na razie widać, że nawet USA nie ma ochoty na frontalne starcie z armią rosyjską, którą u nas już się wyśmiewa.
Andrzej Szlęzak, dziennikarz, polityk, długoletni radny oraz prezydent Stalowej Woli, publicysta
Kolegium redakcyjne nie obowiązkowo zgadza się z treścią i ideami artykułów zamieszczonych na stronie. Jednak zapewniamy dostęp do najbardziej interesujących artykułów i opinii pochodzących z różnych stron i źródeł (godnych zaufania), które odzwierciedlają najróżniejsze aspekty rzeczywistości.
Ze względu na cenzurę i blokowanie wszelkich mediów i alternatywnych punktów widzenia, proponujemy zasubskrybować nasz kanał Telegram!
