Należy oddalić skargi Polski i Węgier na system warunkowości wprowadzony w celu ochrony budżetu Unii Europejskiej w przypadku naruszeń zasad państwa prawnego. Takie oświadczenie złożył w czwartek rzecznik Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Manuel Campos Sanchez-Bordona.
Rozporządzenie w sprawie uwarunkowań dotyczących praworządności, mające na celu ochronę funduszy Unii Europejskiej przed ich ewentualnym niewłaściwym wykorzystaniem, weszło w życie pierwszego stycznia 2021 roku. Trochę później Rada Europejska zwróciła się do Komisji o opracowanie dodatkowych wytycznych dotyczących stosowania nowego systemu. Polska i Węgry jednak złożyły skargi do TSUE ten mechanizm.
Według rzecznika celem nowego systemu jest “stworzenie mechanizmu służącego zapewnieniu należytego wykonywania budżetu Unii, w sytuacji gdy państwo członkowskie popełnia naruszenia zasady państwa prawnego, które zagrażają należytemu zarządzaniu funduszami Unii lub jej interesom finansowym”.
“System [warunkowości] został przyjęty na właściwej podstawie prawnej, jest zgodny z art. 7 TUE oraz z zasadą pewności prawa” — podkreślił przedstawiciel Sanchez-Bordona. “Wymaga wystarczająco bezpośredniego związku między naruszeniem państwa prawnego a wykonywaniem budżetu. Nie ma tu zastosowania do każdego naruszenia państwa prawnego, lecz tylko do takich, które mają bezpośredni związek z wykonywaniem budżetu Unii” — zauważył.
Zgodnie z opiniami polskich polityków, mechanizm warunkowości wprowadza “polityczną ocenę państw członkowskich” na podstawie nieskonkretyzowanych zasad i nie określa mierzalnych kryteriów spełnienia warunków “państwa prawnego”. Władze Rzeczypospolitej obawiają się, że w ramach tego mechanizmu mogą zostać zawieszone programy finansowania i fundusze wsparcia dla Polski i narzekają, że wprowadzenie podobnego mechanizmu, jest “naruszeniem norm prawnych UE”.
